Microsoft ve Gazze tartışması: Şirketten açıklama geldi!
Çalışan protestoları ve kamuoyu baskısı sonrası Microsoft, Gazze’deki faaliyetleriyle ilgili kapsamlı bir soruşturma yürüttü. Ancak şirketin müşterilerinin yazılımı nerede ve nasıl kullandığını bilemediğini kabul etmesi, etik ve hukuki tartışmaları alevlendirdi.
Geçtiğimiz ay, Microsoft’un 50. yıl dönümü etkinliği sıradışı bir protestoya sahne oldu. Microsoft AI CEO’su Mustafa Süleyman’a sloganlarla karşı çıkan yazılım mühendisi İbtihal Aboussad, şirketi İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonlara teknoloji desteği vermekle suçladı. Bu eylem, sadece Aboussad’ın değil, ona destek olan diğer çalışanların da işten çıkarılmasıyla sonuçlandı.
Bu tepkilerin merkezinde ise, Microsoft’un İsrail ordusuyla yaptığı iddia edilen sözleşmeler vardı. “No Azure for Apartheid” isimli çalışan hareketi, şirketin bulut teknolojileri ve yapay zeka hizmetlerinin Gazze’deki çatışmalarda kullanılmasına karşı sesini yükseltti. Microsoft içindeki bu muhalif sesler, şirketin savaş bölgelerinde teknoloji sağlayarak insan hakları ihlallerine ortak olduğu iddiasını gündeme taşıdı.
Tepkiler üzerine Microsoft, kamuoyunun ve çalışanlarının endişelerine yanıt vermek için bir iç soruşturma başlattığını duyurdu. Ayrıca, sürecin şeffaf yürütülmesi amacıyla dışarıdan bağımsız bir firma da görevlendirildi. Yapılan açıklamaya göre, onlarca çalışanla görüşüldü ve çok sayıda belge incelendi. Şirket, bugüne kadar Microsoft Azure ve AI teknolojilerinin Gazze’de sivillere zarar vermek veya insanları hedef almak için kullanıldığına dair hiçbir kanıt bulunmadığını belirtti.
Ancak bu açıklamada önemli bir çekince de yer aldı: Microsoft, yazılımının ve bulut hizmetlerinin müşterilerinin - buna İsrail Savunma Bakanlığı da dahil - kendi sunucularında ya da başka bulut servislerinde tam olarak nasıl kullanıldığını takip etmenin mümkün olmadığını kabul etti. Yani şirket, kendi teknolojisinin nihai kullanım alanı konusunda mutlak bir denetim ya da bilgi sahibi değil.
Tartışmalar bitmiyor
Açıklamanın sonunda Microsoft, hem İsrail’de hem de Gazze’de insan haklarına bağlılık ve insani yardıma destek konusundaki taahhüdünü yineledi. Ancak tüm bu açıklamalar, şirketin Gazze’deki askeri operasyonlarda herhangi bir şekilde payı olup olmadığı konusundaki şüpheleri tam anlamıyla gideremedi. Özellikle, işten çıkarılan çalışanlar ve insan hakları aktivistleri, şirketin açıklamalarını yeterli bulmuyor.
Şirketlerin, savaş bölgelerine teknoloji satışı veya desteği sağladıklarında etik ve hukuki sorumlulukları olup olmadığı konusu ise önümüzdeki dönemde daha fazla tartışılacağa benziyor.