Brezilya Amazonları’nın derinliklerinde, devrilen bir ağaç yerel halkı şaşırtan tarihi bir keşfe yol açtı. Köklerin altından çıkan büyük ve gizemli bir cisim, kısa süre içinde arkeologların ilgisini çekti. Bölgeye gelen uzmanlar, buluntunun yalnızca bir tane olmadığını, aslında yedi adet antik mezar kabına ulaşıldığını açıkladı.
Bu sıra dışı buluş, Amazonas eyaletine bağlı Fonte Boa belediyesindeki Cochila Gölü çevresinde yapıldı. Bulunan küresel kapların, İspanyol öncesi döneme ait olduğu ve insan ile hayvan iskeletleri barındırdığı belirlendi. Buluntular arasında özellikle iki kap, boyutları nedeniyle dikkat çekiciydi.
Mamirauá Enstitüsü’nden arkeolog Geórgea Layla Holanda, kapların yaklaşık 40 santimetre derinliğe gömülü olduğunu ve muhtemelen antik konutların altına yerleştirildiğini belirtiyor. Kapakların bulunmaması ise başka bir soruyu gündeme getiriyor: Bu mezarlar zamanında seramik kapaklarla değil, çürüyüp kaybolmuş organik malzemelerle mi örtülmüştü?
Bu detay, sadece mezar ritüelleri değil, aynı zamanda dönemin yaşam tarzı hakkında da fikir verebilir. Arkeologlar, bu tür defin uygulamalarının, evlerin altına gömü yapma geleneğiyle bağlantılı olabileceğini düşünüyor.
İnsan ve hayvan kalıntıları bir arada
Kaplar açıldığında yalnızca insan kemikleri değil; balık ve kaplumbağa kalıntılarına da rastlandı. Bu durum, mezarların sadece defin amacıyla değil, aynı zamanda törensel yemeklerle ya da ölü gömme ritüellerinde sunulan hayvanlarla bağlantılı olduğunu düşündürüyor.
Kapların yapımında farklı seramik tekniklerinin kullanılmış olması da dikkat çekici. İlk analizler, bu bölgedeki toplumun tek bir kültüre ait olmayabileceğini, farklı geleneklerin bir araya geldiği çok kültürlü bir yaşam biçiminin izlerini taşıyabileceğini gösteriyor.
Bu mezar kaplarının bulunduğu Cochila Gölü çevresi, geçmişte yerli topluluklar tarafından oluşturulan yapay adalarla dolu. Araştırmacı Márcio Amaral, bu adaların taşkın ovalar üzerine bilinçli olarak inşa edildiğini ve zemin güçlendirmek için seramik parçaları ve diğer malzemelerin toprağa karıştırıldığını söylüyor. Bu karmaşık mühendislik uygulamaları, o dönemde bölgede gelişmiş bir arazi yönetimi olduğunu ve yoğun bir nüfusun yaşadığını düşündürüyor.
Araştırmalar sürüyor
Mezar kapları, São Lázaro do Arumandubinha köyünden gelen yerel halkın desteğiyle gün yüzüne çıkarıldıktan sonra, inceleme için Tefé’deki bir laboratuvara taşındı. Şu anda araştırmacılar, bu kapların hangi antik Amazon kültürüne ait olduğunu, ne kadar eski olduklarını ve hangi seramik gelenekleriyle ilişkili olabileceklerini anlamaya çalışıyor.
Mezar kaplarında kullanılan yeşil kilin, daha önce ormanın Médio Solimões bölgesinde belirlenen kil kaynaklarından getirilmiş olması da, dönemin toplulukları arasında malzeme alışverişi ya da uzun mesafeli etkileşimlere işaret ediyor olabilir. Ancak bu kapların bilinen Amazon seramik geleneklerinden biri olan "Amazon Polikromu" gibi tarzlarla doğrudan bir bağlantısı henüz tespit edilemedi.